Camerabeveiliging en privacy

Een beveiligingscamera is geschikt voor het beveiligen van uw huis of bedrijfspand tegen bijvoorbeeld diefstal of vandalisme. Om eigendommen of personen te beschermen met camerabeveiliging moet u rekening houden met de privacy van mensen die u filmt.

Camerabeveiliging: waar moet u zich aan houden?

Camerabeveiliging komt u overal tegen, zoals in de openbare ruimte, bij organisaties of woningen. Daarom is cameratoezicht niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. U kunt niet zomaar overal camera’s plaatsen. Voordat u camerabeveiliging plaatst en tijdens het gebruik ervan moet u rekening houden met de privacy van mensen die u filmt. Het plaatsen van cameratoezicht is aan regels gebonden.

Camerabeveiliging en privacy op de werkplek

Cameratoezicht bij bijvoorbeeld een winkel, horecagelegenheid, school of kantoor kan helpen om eigendommen, bezoekers en personeel te beschermen. Dit brengt echter ook een grote inbreuk op hun privacy mee. Daarom mogen organisaties alleen camera’s plaatsen wanneer zij voldoen aan een aantal voorwaarden:

• Er moet een reden zijn om de beveiligingscamera te plaatsen, zoals het beschermen van eigendommen of personen, bijvoorbeeld vanwege inbraken.
• Het cameratoezicht is noodzakelijk omdat u op geen andere manier uw doel kunt bereiken. U moet eerst minder ingrijpende maatregelen overwegen. Cameratoezicht moet deel uitmaken van een bredere set maatregelen, u mag niet alleen camera’s plaatsen.
• U bent verplicht om een Data Protection Impact Assessment (DPIA) uit te voeren als de gegevensverwerking waarschijnlijk een groot privacyrisico oplevert voor de mensen die u filmt.
• In ieder geval voert u een DPIA uit:
• bij grootschalig en/of systematisch cameratoezicht
• als u een verborgen camera wilt inzetten
• De ondernemingsraad of medezeggenschapsraad moet hebben ingestemd met de camera’s voordat u mag starten met cameratoezicht.
• U moet ervoor zorgen dat mensen weten dat er camera’s hangen en met welk doel.
• U houdt rekening met de privacyrechten van mensen die u filmt.
• De beelden mogen niet langer bewaard worden dan noodzakelijk is.

Camerabeveiliging en privacy bij uw woning

In en rondom uw woning kunt u gerust camera’s of een videodeurbel plaatsen om uw eigendommen te beveiligen. U moet er wel voor zorgen dat u zo min mogelijk inbreuk maakt op de privacy van anderen, zoals uw buren of voorbijgangers.

• zorg ervoor dat de camera alleen uw eigen terrein filmt en niet het perceel en de eigendommen van de buren of de openbare ruimte
• gebruikt u de camerabeelden uitsluitend voor huishoudelijk gebruik, dan is de AVG niet van toepassing
• filmt u wel de openbare ruimte voor beveiligingsdoeleinden of verspreidt u de camerabeelden, dan is de AVG wél van toepassing

Woningcorporatie of Vereniging van Eigenaren

Als een woningcorporatie of vereniging van eigenaren camera’s plaatst, moeten zij zich houden aan de AVG. Camerabeveiliging mag alleen worden opgehangen als dat noodzakelijk is om bewoners en eigendommen te beschermen, zonder de privacy onnodig aan te tasten.

Voorwaarden:

• er moet een reden zijn om beveiligingscamera’s te plaatsen, zoals bescherming tegen inbraken
• het doel van het cameratoezicht moet in verhouding staan tot de inbreuk op de privacy van bewoners en bezoekers
• er moet eerst gekeken worden naar minder ingrijpende alternatieven
• er moet een belangenafweging worden gemaakt tussen cameratoezicht en de privacybelangen van bewoners en bezoekers
• er moet duidelijk worden aangegeven dat er cameratoezicht aanwezig is
• de camera mag niet binnen woningen filmen
• beelden mogen niet langer worden bewaard dan noodzakelijk

Camerabeelden verstrekken aan de politie

De politie kan uw gemaakte camerabeelden opvragen of vorderen. U bent dan verplicht om hieraan mee te werken.

Camerabeveiliging en privacy in de openbare ruimte

Op plaatsen die voor iedereen toegankelijk zijn, zoals pleinen, parken en wegen, kan de overheid of gemeente cameratoezicht inzetten om de openbare orde en veiligheid te handhaven. Vaak gebeurt dit bij uitgaansgelegenheden of drukke plekken.

De overheid mag cameratoezicht alleen inzetten voor:

• het handhaven van de openbare orde
• het bevorderen van de verkeersveiligheid
• de opsporing van criminaliteit

Camerabeveiliging: wat mag niet?

Om uw eigendommen of personen te beschermen, kunt u camera’s plaatsen, maar u mag geen onnodige inbreuk maken op de privacy van anderen. U mag géén beveiligingscamera’s plaatsen op of gericht op:

• kleedruimtes
• pashokjes
• toiletten
• bad- en doucheruimtes
• openbare ruimte (behalve voor overheden)
• andermans eigendommen

Camerabeveiliging met privacy-instellingen

Soms kan een camera onbedoeld privacygevoelige plekken filmen. In dat geval kunt u de instellingen aanpassen. Afhankelijk van de fabrikant kunt u privacy-instellingen instellen die:

• delen van het camerabeeld maskeren (privacy masking)
• beeldopnames alleen opslaan wanneer er activiteit wordt gedetecteerd op uw terrein (bewegingsdetectie of objectherkenning)

Camerabeveiliging: rekening houden met privacyrechten

Als organisatie moet u ervoor zorgen dat mensen weten dat er een camera hangt en voor welk doel. Dit kunt u bijvoorbeeld duidelijk maken door het plaatsen van bordjes of stickers.

De AVG geeft gefilmde personen de volgende rechten:

• recht op inzage van camerabeelden
• recht om vergeten te worden (wissen van camerabeelden)
• recht op beperking van verwerking
• recht om bezwaar te maken tegen het gebruik van hun persoonsgegevens

Bewaartermijn opgeslagen camerabeelden

Opnames van beveiligingscamera’s mogen niet langer bewaard worden dan noodzakelijk, bijvoorbeeld video-, audio- of momentopnames. De richtlijn voor het bewaren van camerabeelden is maximaal 4 weken.

Bij een incident mogen de beelden langer worden bewaard tot de zaak is afgehandeld. Vaak overschrijven systemen automatisch de oudste beelden, waardoor handmatig verwijderen niet nodig is. Toch moet u erop letten dat beelden niet onnodig worden gearchiveerd om inbreuk op privacy te voorkomen.

Beveiligingscamera’s met heimelijke opstelling (verborgen camera's)

Onder speciale voorwaarden mogen organisaties verborgen camera’s inzetten, bijvoorbeeld bij een sterk vermoeden van diefstal of fraude door werknemers of leerlingen. De voorwaarden hiervoor zijn:

• de verborgen camera wordt slechts tijdelijk gebruikt
• bij toezicht op werknemers en/of leerlingen moet de ondernemingsraad of medezeggenschapsraad hebben ingestemd
• bij een hoog privacyrisico moet vooraf overleg plaatsvinden met de Autoriteit Persoonsgegevens (AP)
• de inbreuk op de privacy moet zo klein mogelijk zijn
• er is geen andere mogelijkheid gebleken om de diefstal of fraude te stoppen
• er is een DPIA uitgevoerd
• werknemers, bezoekers of leerlingen zijn vooraf geïnformeerd dat verborgen camera’s in bepaalde situaties mogelijk zijn, bijvoorbeeld via het personeelsreglement of camerabeleid